هربار که سوار آسانسور می‌شوید مشاهده می‌کنید که برای ایمنی بیشتر دو نوع درب ورودی برای آن تعبیه شده است یک درب کابین و یک یا چند درب طبقه، به تعداد طبقاتی که آسانسور در آنها توقف دارد. حتما از خودتان پرسیده‌اید که انواع درب و کاربرد آن ها و تفاوت درب اتوماتیک و نیمه اتوماتیک آسانسور در چیست؟
عملکرد یک آسانسور مطلوب و با کیفیت با وجود درب های با کیفیت امکان پذیر است. از بین تمام قطعات موجود در آسانسور آن چیزی که علاوه بر حفظ امنیت مسافر، جنبه راحتی و تزئینی آن نیز مورد توجه قرار می‌گیرد، درب های آن است. در این مقاله قصد داریم در مورد درب اتوماتیک آسانسور و درب نیمه اتوماتیک آسانسور، تفاوت‌ها و مزیتهای هریک صحبت کنیم.
تفاوت درب اتوماتیک و نیمه اتوماتیک آسانسور
قبل از اینکه به تفاوت درب اتوماتیک و نیمه اتوماتیک آسانسور بپردازیم در ابتدا لازم است شناختی کلی در مورد انواع درب و نحوه عملکرد هر یک داشته باشیم. بهتر است که بدانیم در هر موقعیتی و بنا به انتظاراتی که از ظاهر و عملکرد انواع درب در آسانسور داریم، بهتر است چه نوع دربی با چه ابعاد و شکل ظاهری را برای آن آسانسور انتخاب کنیم.
مثلا برای یک آپارتمان مجلل مثل مراکز خرید شیک و لاکچری بهتر است از درب شیشه‌ای یا استیل رنگی و طرحدار زیبا که جلوه خاصی به نما و دکوراسیون ساختمان می‌دهد استفاده کنیم. یا برای یک آسانسور باری که قرار است اثاثیه‌ای با ابعاد بزرگ و سنگین را حمل کند، دربی با ارتفاع بیشتر و آلیاژی مستحکم تر انتخاب نماییم.
انواع درب آسانسور و کاربرد آن ها
به طور کلی در هر آسانسور دو نوع درب تعبیه شده است. یکی درب کابین که بر روی کابین آسانسور سوار می‌شود و با اتاقک آسانسور جابجا می‌شود و دیگری درب طبقات است که در هر ایستگاه یا طبقه یکی از آن وجود دارد و کارش جدا سازی طبقات از چاه آسانسور می‌باشد. در ادامه پس از شناخت کامل درب کابین و درب طبقه، تقسیم بندیهای دیگری از لحاظ ساختار و نحوه کارکرد درب‌ها از نظر اتوماتیک یا دستی بودن آنها و تفاوت درب اتوماتیک و نیمه اتوماتیک آسانسور خواهیم پرداخت.
درب کابین آسانسور
معمولا تعداد درب کابین برای هر آسانسور یکی است و جزوی از کابین است که به همراه آن جابجا می‌شود و در ایمنی مسافر نقش مهمی را ایفا می‌کند. اما بسته به تعداد ورودی و خروجی کابین، و باز و بسته شدن در جهت‌های متفاوت شمالی جنوبی و یا شرقی غربی، تعداد این درب می‌تواند متغییر باشد ولی معمولا یکی است و درصورت توقف کامل باز می‌شود. این درب موجب ایزوله شدن محیط اتاقک شده و اتوماتیک است و هیچگاه از نوع لولایی انتخاب نمی‌شود.
درب طبقات آسانسور
همان طور که گفتیم، درب طبقه درگاهی است بین ایستگاه طبقه و چاه آسانسور و خطراتی مانند سقوط به چاه یا برخورد با کابین در حال حرکت را می‌کاهد. درب طبقه فقط هنگامی که آسانسور در یک طبقه توقف کرده باز می‌شود و جهت ورود یا خروج مسافرین مورد استفاده قرار می‌گیرد و می‌تواند در مدلهای مختلفی از لحاظ کارکرد و ظاهر موجود باشد. درب طبقات می تواند از نوع لولایی یا کشویی انتخاب شود که بستگی به کاربرد آن در ساختمان و ابعاد راهرو و فضای موجود برای باز و بسته شدن درب دارد.
عملکرد انواع درب و کاربرد آن ها در آسانسور
اگر بخواهیم تفاوت درب اتوماتیک و نیمه اتوماتیک آسانسور را بصورت جمع بندی شده ذکر نماییم، باید بگوییم این تفاوت در نحوه باز و بسته شدن و نیرویی که باید برای باز و بسته شدن آن ها اعمال شود مربوط می‌شود. درب های کشویی اتوماتیک بوده و خود بخود باز و بسته می‌شوند ولی دربهای لولایی معمولا به صورت دستی باز و بسته می‌شوند، البته برخی از آنها نیز به صورت خودکار بسته می‌شوند.
درب اتوماتیک آسانسور به گونه‌ای عمل می‌کند که با ورود شخص به کابین، هر دو درب طبقه و کابین، بطور همزمان به صورت خودکار بسته می‌شوند. ولی در نوع درب نیمه اتوماتیک آسانسور بدین گونه است که درب طبقه لولایی بوده و باید بصورت دستی توسط کاربر باز و بسته شود اما درب کابین همیشه کشویی و اتوماتیک است.
در انواع دربهای اتوماتیک آسانسور که باز و بسته شدن هر دو درب کاملا خودکار می‌باشد، می‌توان بر حسب نوع کاربرد و ابعاد مورد نیاز از درب های دو لته‌ای، سه لته‌ای، چهار لته‌ای، یکطرف باز شو یا وسط باز شو استفاده کرد. در مقاله ۵ مورد تفاوت درب لولایی و کشویی آسانسور با تمام ویژگی‌های درب های اتوماتیک و نیمه اتوماتیک اعم از لولایی و کشویی آسانسور و مزایا و معایب هر یک کاملا آشنا می‌شوید.
انواع درب اتوماتیک آسانسور بر اساس کاربرد
گفتیم که اصلی‌ترین تفاوت درب اتوماتیک و نیمه اتوماتیک آسانسور در نحوه باز و بسته شدن شان است. انواع دربهای تمام اتوماتیک آسانسور که هر دو درب کابین، و طبقات، کشویی هستند و بصورت تمام اتوماتیک و بدون دخالت دست باز و بسته می‌شوند، بسته به نوع کاربرد آسانسور در انواع مدلها و ابعاد در بازار موجودند که چند مدل را نام می‌بریم :
- درب اتوماتیک آسانسور سانترال
- درب اتوماتیک تلسکوپی
- درب اتوماتیک عمودی یا گیوتینی
- درب اتوماتیک تاشو یا اتوبوسی
- درب اتوماتیک شیشه ای
- درب اتوماتیک مثلثی
- درب اتوماتیک بیمارستانی
قطعات به کار رفته در درب اتوماتیک
قطعات اصلی تشکیل دهنده درب های اتوماتیک آسانسور عبارتند از:
- کفشک ها
- موتور بالای درب
- تسمه ها
- قرقره ها
- چهارچوب
- کنتاکت
مزایای درب تمام اتوماتیک نسبت به درب نیمه اتوماتیک آسانسور
در خصوص تفاوت درب اتوماتیک و نیمه اتوماتیک آسانسور گفتیم که در نوع نیمه اتوماتیک درب طبقات لولایی هستند. در نتیجه معایبی وجود دارد که موجب شده درب های نیمه اتوماتیک طرفداران کمتری داشته باشند و استفاده از درب های تمام اتوماتیک آسانسور مانند درب اتوماتیک تلسکوپی و درب اتوماتیک سانترال خیلی بیشتر مورد استقبال قرار بگیرد. برای مثال باز کردن درب لولایی آسانسور دستی است و برای سالمندان و افرادی که سوار ویلچر هستند بسیار سخت است.
دیگر اینکه از معایب درب لولایی این است که با زاویه ۹۰ درجه باز می شوند و باعث مسدود شدن فضای زیادی از راهرو و راه پله می‌گردد در صورتیکه درب های کشویی فضایی این چنین را نیاز ندارند. ولی از آنجایی که دربهای لولایی ساختار بسیار ساده تری دارند و تنها شامل یک درب و یک چهارچوب هستند، بسیار ارزان تر و مقرون به صرفه بوده و فضای نصب کمتری را در دیوار نیاز دارند. در نتیجه برای ساختمان های کوچک و خلوت مناسب می‌باشند.
نکته دیگری که دانستن آن در مورد تفاوت درب اتوماتیک و نیمه اتوماتیک آسانسور اهمیت دارد نحوه تعمیر و سرویس شدن درب است. معمولا در درب های دستی و نیمه اتوماتیک، روند سرویس شدن نسبت به درب تمام اتوماتیک راحت‌تر است. عموما سرویس‌کار آسانسور وظیفه دارد در خدمات نگهداری و پشتیبانی از آسانسور مواردی نظیر بررسی و سرویس کفشک‌های زیر درب، بررسی نحوه کارکرد سر درب، بررسی عملکرد صحیح قفل و نحوه بسته شدن درب، بررسی دقیق صدا و لرزش هنگام باز و بسته شدن و تنظیم فنر درب را در آسانسور را انجام دهد.
جمع بندی و نتیجه گیری :
مهمترین وظیفه درب در همه آسانسورها حفظ ایمنی مسافران است بدین ترتیب که با تفکیک فضای اتاقک و فضای خطرناک کانال آسانسور از خسارات جانی و مالی کاسته شده و به امنیت آن افزوده می‌شود. برای انتخاب از بین انواع درب و کاربرد آن ها برای آسانسور، داشتن اطلاعاتی از نوع نقشه ساختمان و ابعاد چاه آسانسور، امکان تردد همزمان مسافرین، صرف جویی در زمان باز و بسته شدن و انتخاب عرض مناسب در انتخاب درب آسانسور تاثیرگذار هستند. در این مقاله به شناخت انواع درب از لحاظ نوع کارکرد پرداختیم و کلیه مزایا و تفاوت درب اتوماتیک و نیمه اتوماتیک آسانسور را بررسی نمودیم.
